We wtorek 6 czerwca 2023 roku odbyła się w krakowskim klubie dziennikarzy „Pod Gruszką” prezentacja książki Danuty Nespiak i Elżbiety Niewolskiej pt. Rzeczpospolita tłumacka. Od ruskiej osady do zagłady polskiego miasteczka Tłumacz (Kraków, Księgarnia Akademicka, 2023). Spotkanie, w którym uczestniczyła licznie zgromadzona publiczność, zorganizowało w słynnej Sali Fontanowskiej kamienicy na rogu ulic Szczepańskiej i Sławkowskiej kilka instytucji i stowarzyszeń: Biblioteka Kraków (gospodarz miejsca), wydawnictwo Księgarnia Akademicka, Ośrodek Badań nad Kulturą Ormiańską w Polsce, Muzeum Kresów w Lubaczowie, Fundacja Stanica Kresowa oraz Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. Prezentacji książki dokonali dr hab. Andrzej A. Zięba, dyrektor Ośrodka Badań nad Kulturą Ormiańską, oraz Maciej Wojciechowski, znany w Krakowie inicjator przedsięwzięć dotyczących dawnych kresów.
Rzeczpospolita tłumacka to portret kresowego miasteczka widziany przez pryzmat niezwykłej kolekcji archiwalnej, gromadzonej przez dziesięciolecia przez polskiego Ormianina, Michała Nikosiewicza (1907-2004), związanego poprzez zamieszkanie i umiłowanie z Tłumaczem. Z tej bogatej kolekcji fotografii i dokumentów historycznych autorki – Danuta Nespiak, współzałożycielka Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południo-Wschodnich, oraz Elżbieta Niewolska, redaktor naczelna „Zeszytów Tłumackich”, stworzyły interesujący pejzaż miasteczka, które ongiś przez całe stulecia zamieszkiwali Polacy, Rusini, Ormianie, Żydzi i w mniejszej liczbie przedstawiciele innych jeszcze grup etnicznych.
Kolekcja archiwalna dr. Michała Nikosiewicza w formie kopii cyfrowych niedługo trafi do zbiorów OBKOP i będzie udostępniana badaczom zainteresowanym tematyką kresową.