Po pokazie najnowszego filmu dokumentalnego o Ormianach w Polsce, pt. „Ormianie”, który odbył się w Ośrodku Badań nad Kulturą Ormiańską 3 lutego 2023 roku, miała miejsce ciekawa dyskusja z udziałem twórców, Macieja Trybusa i Daryna Ivanovej.
Film został zrealizowany w 2022 roku przez Fundację Dobrej Energii przy udziale Regionalnej Telewizji Gorlickiej, dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Opowiada o przeszłości diaspory ormiańskiej, jej dziedzictwie kulturowym, religii, obyczajach, stowarzyszeniach, muzyce i kuchni etnicznej. Pojawiali się w nim badacze kultury ormiańskiej (prof. Krzysztof Stopka), eksperci w zakresie poszczególnych dziedzin ormiańsko-polskiej kultury (Robert Makłowicz, prof. Tadeusz Błoński), duchowni (ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, ks. Józef Naumowicz, ks. Taron Ghulikan), liderzy (Maria Ohanowicz-Tarasiuk, Roma Obrocka, Bogdan Kasprowicz, Marta i Maciej Bohosiewiczowie), artyści (m. in. Ani Muradyan, Gagik Parsamian, Vahram Mkhitarian, Suren Vardanian, bracia Sayeghowie). Autorzy starali się ukazać zarówno potomków dawnych migracji, jak i Ormian niedawno osiadłych w Polsce.
Ten właśnie ostatni wątek wzbudził najwięcej uwag. Prof. Andrzej Pisowicz, konsul Hraczja Bojadżjan, p. Jacek Nikorowicz, p. Agnieszka Karbowska, dr Andrzej A. Zięba poruszali kwestię reprezentatywności doboru tych elementów z wielorakiej aktywności społecznej i kulturalnej, które można przypisać różnym segmentom diaspory ormiańskiej: współczesnym Ormianom mieszkających w Polsce, Polakom pochodzenia ormiańskiego, Ormianom z tak zwanej „starej emigracji”. Wspomniano wątpliwą zasadność tego określenia, upominano się o bogatszą reprezentację obyczajowości Ormian z najnowszej migracji, wciąż zachowujących żywą kulturę swej ojczyzny. Z kolei p. Maryla Baścik odniosła się do nieobecności w filmie szerszej prezentacji samej Armenii. Odpowiadając, twórca dokumentu Maciej Trybus mówił o koniecznościach, który sprawiły, że film nie mógł objąć wszystkiego, co można byłoby opowiedzieć o Armenii i polskich Ormianach, i zadeklarował chęć kontynuowania tematu w przyszłości. Bez wątpienia widzowie podzielili opinię, że panorama życia mniejszości ormiańskiej ukazana w filmie była interesująca i pobudzająca do refleksji.
Twórcy filmu: Maciej Trybus i Daryna Ivanova.
