Wystawa ma na celu prezentację unikatowej kultury duchowej żeńskiej. katolickiej wspólnoty mniszej, która powstała na przełomie wieków XVII i XVIII we Lwowie wśród tamtejszych Ormian. Ilustruje dziedzictwo kulturowe jednej z najbardziej aktywnych mniejszości narodowej w dawnej Polsce i pokazuje udział kobiet w jego wytworzeniu. Klasztor benedyktynek ormiańskich istniał do 1946 roku przy katedrze ormiańskiej we Lwowie, a obecnie jego tradycje kontynuuje wspólnota benedyktynek łacińskich w Wołowie na Śląsku Dolnym. Na wystawie zostaną zaprezentowane artefakty do tej pory szerzej, albo wręcz w ogóle nie eksponowane, a związane z dziejami Kościoła ormiańskiego.

  • Niezwykła galeria portretów olejnych ksieni ormiańskich, zabytek polskiej sztuki kresowej, tworzona od XVIII do początków XX wieku. Wywieziona po drugiej wojnie światowej przez zakonnice do Polski, przechowywana była przez blisko siedem dziesięcioleci w formie zrolowanych płócien na strychu w klasztorze w Wołowie, i dopiero w ostatnich latach została wydobyta z zapomnienia i troskliwie odrestaurowana w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest dziś własnością Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich.
  • Obraz olejny Modlitwa w stepie (1893/1894) ze zbirów Muzeum Narodowego w Warszawie, jedno z najlepszych dzieł wybitnego polskiego malarza Józefa Brandta (1841-1915). Portrety ksień ormiańskich stały się dla artysty inspiracją dla ukazania postaci zakonnic modlących się przed cudownym wizerunkiem Matki Boskiej Kamienieckiej, wywiezionym przez ormiańskich wygnańców z Kamieńca Podolskiego po zajęciu tego miasta przez Turków w XVII wieku. Obraz nawiązywał też do opowiadania Pod krzyżem, Józefa A. Rollego (1830-1894), poczytnego eseisty historycznego.
  • Faksymile Ewangeliarza ze Skewry (Królestwo Cylicji), uważanego za bezcenny zabytek sakralny piśmiennictwa ormiańskiego z końca wieku XII, który do drugiej wojny światowej przechowywany był w skarbcu katedry ormiańskiej we Lwowie i wciąż jest własnością Kościoła ormiańskokatolickiego w Polsce.
  • Relikwiarze, monstrancje, kielichy, ornaty, kapy liturgiczne, starodruki, dokumenty, obrazy wytworzone we Lwowie, związane z klasztorem i katedrą ormiańską. Pochodzą one ze zbiorów Opactwa Sióstr Benedyktynek w Krzeszowie, Opactwa Sióstr Benedyktynek w Staniątkach, Klasztoru Sióstr Benedyktynek w Wołowie, Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich w Warszawie, Archiwum i Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu, Biblioteki Książąt Czartoryskich w Krakowie, Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, Klasztoru Ojców Zmartwychwstańców w Krakowie, Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.

Oprawa muzyczna wystawy nawiązuje do kapeli prowadzonej przez benedyktynki ormiańskie w wieku XVIII. Towarzyszyć jej będą wykłady kuratorskie, wygłaszane przez specjalistów z zakresu historii Ormian polskich, historii religii, historii sztuki, historii muzyki i konserwacji z Uniwersytetu Jagiellońskiego, oraz dwujęzyczne (polskie i angielskie) materiały informacyjne. Podczas wernisażu 12 sierpnia prezentowana będzie monografia zbiorowa pt. Niewiasty z pastorałami. Portrety ksień klasztoru benedyktynek ormiańskich we Lwowie: historia, konteksty, konserwacja, wydana pod redakcją Andrzeja A. Zięby przez Księgarnię Akademicką w Krakowie.

Współorganizatorzy wystawy: Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Maius, Kraków; Ośrodek Badań nad Kulturą Ormiańską w Polsce, Polska Akademia Umiejętności, Kraków; Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich, Warszawa.

 

Wystawa

„Kobiety pod znakiem Krzyża. Ormiańskie benedyktynki ze Lwowa i ich duchowość” wraz z wydarzeniami towarzyszącymi

Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Maius

13 sierpnia – 19 listopada 2022

Godziny otwarcia: poniedziałek-piątek godz. 11-16; sobota godz. 11-15

Wernisaż odbędzie się 12 sierpnia o godz. 15

Back to top